زندگی نامه امام موسی کاظم (ع)
زندگینامه امام موسی کاظم (ع)
نام: موسى بن جعفر.
کنیه: ابو ابراهیم، ابوالحسن، ابوالحسن اوّل، ابوالحسن ماضى، ابوعلى و ابواسماعیل.
القاب: کاظم، صابر، صالح، امین و عبدالصالح.
آن حضرت در میان شیعیان به «باب الحوائج» معروف است.
منصب: معصوم نهم و امام هفتم شیعیان.
تاریخ ولادت: هفتم ماه صفر سال ۱۲۸ هجرى. برخى نیز سال ۱۲۹ را ذکر کردند.
محل تولد: ابواء (منطقهاى در میان مکه و مدینه) در سرزمین حجاز (عربستان سعودى کنونى).
نسب پدرى: امام جعفر بن محمد بن على بن حسین بن على بن ابىطالب(ع).
نام مادر: حمیده مصفّاه. نامهاى دیگرى نیز مانند حمیده بربریه و حمیده اندلسیه نیز براى او نقل شده است. این بانو از زنان بزرگ زمان خویش بود و چندان فقیه و عالم به احکام و مسائل بود که امام صادق(ع) زنان را در یادگیرى مسائل و احکام دینى به ایشان ارجاع مىداد. و دربارهاش فرمود: «حمیده، تصفیه شده است از هر دنس و چرکى؛ مانند شمش طلا. پیوسته فرشتگان او را حفاظت و پاسبانى نموده تا رسیده است به من، به خاطر آن کرامتى که از خداى متعال براى من و حجت پس از من است».
مدت امامت: از زمان شهادت پدرش، امام جعفر صادق (ع)، در شوال ۱۴۸ هجرى تا رجب سال ۱۸۳ هجرى، به مدت ۳۵ سال. آن حضرت در سن بیست سالگى به امامت رسید.
تاریخ و سبب شهادت: ۲۵ رجب سال ۱۸۳ هجرى، در سن ۵۵ سالگى، بهوسیله زهرى که در زندان سندى بن شاهک به دستور هارونالرشید به آن حضرت خورانیده شد.
محل دفن: مقابر قریش بغداد (در سرزمین عراق) که هم اکنون به «کاظمین» معروف است.
همسران: ۱٫ فاطمه بنت على. ۲٫ نجمه. و چند ام ولد دیگر.
فرزندان: درباره تعداد فرزندان آن حضرت چند قول وجود دارد. بنابر نقل یکى از آنها، آن حضرت ۳۷ فرزند داشت که ۱۸ تن از آنان پسر و ۱۹ تن دختر بودند.
الف) پسران
۱٫ امام على بن موسى الرضا(ع). ۲٫ ابراهیم. ۳٫ عباس. ۴٫ قاسم. ۵٫ اسماعیل. ۶٫ جعفر. ۷٫ هارون. ۸٫ حسن. ۹٫ احمد. |
۱۰٫ محمد. ۱۱٫ حمزه. ۱۲٫ عبد اللّه. ۱۳٫ اسحاق. ۱۴٫ عبیداللّه. ۱۵٫ زید. ۱۶٫ حسین. ۱۷٫ فضل. ۱۸٫ سلیمان. |
ب) دختران
۱٫ فاطمه کبرى. ۲٫ فاطمه صغرى. ۳٫ رقیّه. ۴٫ حکیمه. ۵٫ ام ابیها. ۶٫ رقیّه صغرى. ۷٫ کلثوم. ۸٫ ام جعفر. ۹٫ لبابه. ۱۰٫ زینب. |
۱۱٫ خدیجه. ۱۲٫ علیّه. ۱۳٫ آمنه. ۱۴٫ حسنه. ۱۵٫ بریهه. ۱۶٫ عائشه. ۱۷٫ ام سلمه. ۱۸٫ میمونه. ۱۹٫ ام کلثوم. |
یکى از دختران آن حضرت به نام فاطمه، معروف به حضرت معصومه (س) که براى دیدار برادرش امام رضا (ع) عازم ایران شده بود، در شهر قم بیمار شد و پس از چند روز بیمارى، وفات یافت و در این شهر مدفون گردید. هم اکنون مقبره ایشان زیارتگاه شیعیان سراسر جهان و مَدْرس عالمان و مجتهدان شیعى است.
اصحاب ویاران :
تعداد یاران، اصحاب و راویان امام موسى کاظم (ع) بسیار است. در این جا نام تعدادى از اصحاب بزرگ آن حضرت ذکر مىگردد:
۱٫ على بن یقطین.
۲٫ ابوصلت بن صالح هروى .
۳٫ اسماعیل بن مهران.
۴٫ حمّاد بن عیسى.
۵٫ عبدالرحمن بن حجّاج بجلى.
۶٫ عبداللّه بن جندب بجلى.
۷٫ عبداللّه بن مغیره بجلى.
۸٫ عبداللّه بن یحیى کاهلى.
۹٫ مفضّل بن عمر کوفى.
۱۰٫ هشام بن حکم.
۱۱٫ یونس بن عبدالرحمن.
۱۲٫ یونس بن یعقوب.
زمامداران معاصر:
۱٫ مروان بن محمد اموى – معروف به مروان حمار- (۱۲۶ – ۱۳۲ ق.).
۲٫ ابوالعباس سفاح عباسى (۱۳۲ – ۱۳۶ ق.).
۳٫ منصور عباسى (۱۳۶ – ۱۵۸ ق.).
۴٫ مهدى عباسى (۱۵۸ – ۱۶۹ ق.).
۵٫ هادى عباسى (۱۶۹ – ۱۷۰ ق.).
۶٫ هارون الرشید (۱۷۰ – ۱۹۳ ق.).
امام موسى کاظم (ع) در عصر خلافت منصور عباسى به مقام امامت نایل آمد. از آن زمان تا سال ۱۸۳ هجرى، سال وفات آن حضرت، چندین بار توسط خلفاى عباسى دستگیر و زندانى گردید. تنها در دوران خلافت هارون الرشید به مدت چهار سال زندانى و در همان زندان به شهادت رسید.
رویدادهاى مهم :
۱٫ شهادت امام جعفر صادق (ع)، پدر ارجمند امام موسى کاظم (ع)، به دست منصور دوانیقى، در سال ۱۴۸ هجرى.
۲٫ پیدایش انشعاباتى در مذهب شیعه، مانند: اسماعیلیه، اَفْطَحیه و ناووسیه، پس از شهادت امام صادق (ع) و معارضه آنان با امام موسى کاظم (ع) در مسئله امامت.
۳٫ ادعاى امامت و جانشینى امام جعفر صادق (ع)، توسط عبدالله اَفْطَحْ، برادر امام موسى کاظم (ع) و به وجود آوردن مذهب افطحیه در شیعه.
۴٫ اعراض بیشتر اصحاب امام صادق (ع) از عبدالله اَفْطَحْ، و گرایش آنان به امامموسى کاظم (ع).
۵٫ مرگ منصور دوانیقى، در سال ۱۵۸ هجرى، و به خلافت رسیدن ابوعبدالله مهدى عباسى، فرزند منصور.
۶٫ احضار امام موسى کاظم (ع) به بغداد و زندانى نمودن ایشان در آن شهر، به دستور مهدى عباسى.
۷٫ زندانى شدن امام موسى کاظم (ع) در بغداد، در دوران حکومت هادى عباسى.
۸٫ مبارزات منفىِ امام موسى کاظم (ع) با دستگاه حکومتىِ هارونالرشید، در مناسبتهاى گوناگون.
۹٫ سعایت على بن اسماعیل، برادرزاده امام موسى کاظم (ع) از آن حضرت، نزد هارون الرشید با توطئهچینى یحیى برمکى، وزیراعظم هارون.
۱۰٫ دستگیرى امام کاظم (ع) در مدینه و فرستادن آن حضرت به زندان عیسى بن جعفر در بصره، به دستور هارونالرشید، در سال ۱۷۹ هجرى.
۱۱٫ انتقال امام (ع) از زندان بصره به زندان فضل بن ربیع در بغداد.
۱۲٫ انتقال امام (ع) از زندان فضل بن ربیع به زندان فضل بن یحیى برمکى.
۱۳٫ مراعات کردن حال امام (ع) در زندان، توسط فضل بن یحیى و عکسالعمل شدید هارون به این قضیه.
۱۴٫ مضروب و مقهور شدن فضل بن یحیى، توسط هارون، به خاطر مراعات حال امام (ع) در زندان.
۱۵٫ انتقال امام (ع) از زندان فضل بن یحیى به زندان سندى بن شاهک.
۱۶٫ مسموم کردن امام (ع) با خرماى زهرآلود، توسط سندى بن شاهک در زندان. ۱۷٫ شهادت امام کاظم (ع) به خاطر مسمومیت در زندان سندى بن شاهک، در ۲۵ رجب سال ۱۸۳ هجرى.
۱۸٫ انتقال پیکر مطهر امام موسى کاظم (ع) به جِسر بغداد و فراخوانىِ مردم براى دیدن آن توسط مأموران هارونالرشید.
۱۹٫ انزجار سلیمان بن جعفر بن منصور دوانیقى از تحقیر پیکر امام موسى کاظم(ع)، توسط مأموران حکومتى، و دستور او به تجهیز و تکفین مناسب شأن پیکر آن حضرت و به خاک سپارى در مقابر قریش بغداد.
برگرفته شده از کتاب ” خاندان عصمت علیهم السلام ” تالیف سید تقى واردى